วันพฤหัสบดีที่ 12 พฤศจิกายน พ.ศ. 2552

โอยอ่าโอย (挨呀挨)

เพลง อ๋องอาอ๋อง (唪呀唪) ออกจะเป็นแนวเอ็นดู อธิษฐานอวยพรให้เด็ก แต่ในขณะเดียวกันก็สร้างความคาดหวังในตัวเด็กไปด้วย แต่บางทีถ้าไม่ได้อยู่ในอารมณ์จะพูดเอาใจเด็ก เห็นเด็กทำตัวน่าหมั่นเขี้ยว ร้องอ๋องอาอ๋องอาจจะเลี่ยน ไม่เป็นไรครับ มีเพลงกล่อมเด็กอีกเพลง คือ โอยอ่าโอย (挨呀挨)

       
ตัวเขียนย่อตัวเขียนเต็ม
挨笼挨呀挨

挨呀挨 挨呀挨
挨米来饲鸡
饲鸡叫“谷加”
饲狗来吠夜
饲猪还人债
饲牛拖犁耙
饲阿弟来落书斋
饲阿妹来分人骂
挨籠挨呀挨

挨呀挨 挨呀挨
挨米來飼雞
飼雞叫“穀加”
飼狗來吠夜
飼猪還人債
飼牛拖犁耙
飼阿弟來落書齋
飼阿妹來分人罵
คำอ่านแต้จิ๋วคำแปล
โอยลั้งโอยอ่าโอย

โอยอ่าโอย โอยอ่าโอย
โอยบี้ไหล่ฉี่โกย
ฉี่โกยเกี้ย “กกแก”
ฉี่เก้าไหล่ปุ่ยแม้
ฉี่ตือโห่ยหนั่งแจ่
ฉี่ก๎งู๊ทัวโหล่ยแป๊
ฉี่อาตี๋ไหล่เหลาะจือแจ
ฉี่อาหมวยไหล่ปุงหนั่งแหม่
หมุนฝัด หมุนเอยหมุน

โม่เอยโม่ โม่เอยโม่
โม่ข้าวมาเลี้ยงไก่
เลี้ยงไก่ร้อง “กุ๊ก ๆ” (1)
เลี้ยงหมาไว้เห่าตอนค่ำ
เลี้ยงหมูไว้ใช้หนี้
เลี้ยงวัวไว้ลากไถคราด
เลี้ยงอาตี๋ไว้เข้าโรงเรียน
เลี้ยงอาหมวยไว้ให้คนด่า (2)

(1) บางเวอร์ชันว่า “ฉี่โกยไหล่ตึงแก” ซึ่งผมยังไม่แน่ใจตัวเขียน อาจจะเป็น 飼雞來當家 แปลว่า “เลี้ยงไก่ไว้บริหารครอบครัว” (หมายถึงการขันบอกเวลา) ก็ได้

(2) ประเพณีจีนโบราณ เด็กผู้ชายเท่านั้นที่จะได้เรียนหนังสือ เด็กผู้หญิงจะอยู่ทำงานที่บ้าน คำว่า “เลี้ยงอาหมวยไว้ให้คนด่า” ก็คงเหมือนของไทยที่ว่า “มีลูกสาวเหมือนมีส้วมอยู่หน้าบ้าน” เนื้อเพลงนั้นแยกเลี้ยงอาตี๋อาหมวยคนละอย่าง แต่เวลาร้องจริง ไม่เคยเห็นแยก ไม่ว่าอาตี๋หรืออาหมวย ก็จะ “ปุงหนั่งแหม่” เหมือนกันหมด :-P

ที่มา MV: 56.com

คำอธิบายเนื้อเพลง: gaginang.org

ป้ายกำกับ: ,

วันศุกร์ที่ 6 พฤศจิกายน พ.ศ. 2552

อ๋องอาอ๋อง (唪呀唪)

เพลงกล่อมเด็กสุดคลาสสิกของชาวแต้จิ๋วครับ ถึงจะไม่เคยฟังตอนเด็ก (โตมากับ อีกเพลงหนึ่ง ไม่ใช่เพลงนี้) แต่ได้ฟังตอนโตก็ซาบซึ้งมาก เนื้อหาและอารมณ์เพลงแสดงถึงความทะนุถนอมกล่อมเลี้ยง ให้ลูกเติบโตเป็นคนดี คนเก่ง ชวนลูกจินตนาการถึงความก้าวหน้า (ตามแบบเด็ก ๆ) ผ่านคำอธิษฐาน ฟังกี่รอบก็ไม่เบื่อ

       
ตัวเขียนย่อตัวเขียนเต็ม
唪呀唪,
唪金公,
金公做老爹,
阿七阿八来担靴。
担靴担唔浮,
饲猪大过牛。
黃牛生马仔,
马仔生珍珠。
珍珠辇辇圆,
阿舍读书赴科期,
科期科,
阿舍读书中探花。
去时书僮担行李,
来时大轿夹彩旗。
唪呀唪,
唪金公,
金公做老爹,
阿七阿八來擔靴。
擔靴擔唔浮,
飼猪大過牛。
黃牛生馬仔,
馬仔生珍珠。
珍珠輦輦圓,
阿捨讀書赴科期,
科期科,
阿捨讀書中探花。
去時書僮擔行李,
來時大轎夾彩旗。
คำอ่านแต้จิ๋วคำแปล
อ๋องอาอ๋อง
อ่องกิมก๋อง
กิมก๋องจ้อเหล่าเตีย
อาฉิกอาโป่ยไหล่ตาเฮีย
ตาเฮียตาอึ่มพู้
ฉี่ตือตั่วก้วยก๎งู๊
อึ่งก๎งู๊แซแบ๋เกี้ย
แบ๋เกี้ยแซเตียงจู
เตียงจูลิ่งหลิ่งอี๊
อาเสี่ยถักจือฮู้ฆวยคี้
ฆวยคีฆวย
อาเสี่ยถักจือตงทังฮวย
คือซี้จือท้งตาเห่งลี่
ไล้ซี้ตั่วเกี่ยเกียบไฉกี๊
โอมเอยโอม
โอมกิมก๋อง (1)
กิมก๋องเป็นเจ้านายใหญ่ (2)
บ่าวไพร่มายกรองเท้าไป (3)
ยกยังไงก็ยกไม่ขึ้น (4)
เลี้ยงหมูก็โตกว่าวัว
วัวเหลืองออกลูกเป็นม้า
ม้าออกไข่มุก (5)
ไข่มุกกลมกลิ้งหลุนๆ
อาเสี่ยเรียนหนังสือไปสอบจอหงวน
สอบจอหงวน สอบจอหงวน
อาเสี่ยมีวิชาเทียบชั้นทังฮวย (6)
ขาไปใช้พนักงานแบกสัมภาระ
ขากลับนั่งเกี้ยวใหญ่ขนาบด้วยธงทิวหลากสี

(1) กิมก๋อง (金公) ในที่นี้ใช้เรียกแทนตัวเด็ก

(2) เหล่าเตีย (老爹) ตามตัวอักษรแปลว่า ท่านปู่ โดย เตีย (爹) ก็คือเตี่ยหรือพ่อ เหล่าเตียก็คือปู่ ในที่นี้หมายถึงเจ้านายใหญ่

(3) บางเวอร์ชัน ชื่อเรียกบ่าวไพร่จะเป็น อาบุ๊งอาบู๊ (阿文阿武)

(4) บางเวอร์ชันว่า “ตาเฮียตาผู่พู้” (擔靴擔浮浮) คือยกขึ้นสูง ๆ

(5) ไข่มุก บางเวอร์ชันจะใช้คำว่า “จิงจู” (真珠) ซึ่งก็แปลว่าไข่มุกเช่นกัน

(6) ทังฮวย (探花) คือชื่อตำแหน่งอันดับสามของการสอบจอหงวน

ที่มา MV: 56.com

คำอธิบายเนื้อเพลง: gaginang.org

ป้ายกำกับ: ,

วันอังคารที่ 3 พฤศจิกายน พ.ศ. 2552

หิมะหอม

ชื่อของแม่คือ 雪香 อ่านสำเนียงจีนกลางว่า “เสว่เซียง” (xuěxiāng) แต้จิ๋วว่า “เซาะเฮียง” ซึ่งแปลตามตัวอักษรได้ว่า “หิมะหอม” หรือ “หอมราวหิมะ” แม่เคยถามว่า “รู้จักไหม หิมะหอมน่ะ?” พอดีเมื่อคืนอ่านพบบทกวีจีนชื่อ 梅花 (ดอกเหมย) ของ 王安石 (หวางอันสือ/เฮ้งอังเจี้ย) กวีสมัยซ่ง ที่ทำให้คิดว่าพบกับคำตอบหนึ่ง

   

梅花 《王安石》

ภาษาจีนตัวเขียนย่อ:

墙角数枝梅,
凌寒独自开。
遥知不是雪,
为有暗香来。

ภาษาจีนตัวเขียนเต็ม (เนื่องจากคนจีนแต้จิ๋วในไทยคุ้นเคยกับตัวเขียนเต็มมากกว่า):

牆角數枝梅,
凌寒獨自開。
遙知不是雪,
為有暗香來。

คำอ่านสำเนียงจีนกลาง:

เฉียงเจี่ยวซู่จือเหมย
หลิงหานตู๋จื้อไค
เอี๋ยวจือปู๋สื้อเสว่
เว่ยโหย่วอั้นเซียงไหล

คำอ่านสำเนียงแต้จิ๋ว:

เฉี่ยกักซู้กีบ๊วย
เหล่งฮั้งตกจื่อไค
เอี่ยวไจปุ๊กสี่เสาะ
อุ่ยอู่อั๊มเฮียงไล้
   

มีคำแปลเป็นไทยโดยเหล่าตั๊ง:

มุมกำแพงแฝงต้นเหมยสองสามกิ่ง
กำแหงยิ่งผลิดอกพราวแม้หนาวสั่น
รู้แต่ไกลหาใช่หิมะพลัน
ด้วยตรงนั้นกลิ่นหอมโปรยโชยตามมา

มี คำแปลเป็นภาษาอังกฤษ ซึ่งเก็บความได้ครบถ้วนดี:

Plum blossom (Wang An Shi)

At a wall corner some plum trees grow;
Alone against cold white blossoms blow.
Aloof one knows they aren't the snow,
As faint through air soft fragrances flow.

   

ลองถอดความเองดูบ้าง

     
  • 牆角數枝梅 แปลว่า ที่มุมกำแพงมีพุ่มเหมยอยู่สองสามพุ่ม
  •  
  • 凌寒獨自開 แปลว่า ท่ามกลางความหนาวอันทารุณก็ยังเบ่งบานโดยลำพัง
  •  
  • 遙知不是雪 แปลว่า รู้แต่ไกลว่าไม่ใช่หิมะ
  •  
  • 為有暗香來 แปลว่า ด้วยมีกลิ่นหอมจาง ๆ โชยมา

ดอกเหมย หรือดอกบ๊วย เป็นดอกไม้ที่ได้รับเกียรติให้เป็นดอกไม้ประจำชาติจีน คนจีนชื่นชมความอดทนต่อดินฟ้าอากาศของดอกเหมย เพราะในยามที่ดอกไม้อื่นล่าถอยหลบความหนาวเย็นของหน้าหนาว เหมยกลับบานชูช่ออย่างไม่พรั่นพรึงกับหิมะและลมหนาว เป็นสัญลักษณ์ของความเข้มแข็งและอดทนของคนจีนได้เป็นอย่างดี เหมยมีทั้งดอกงาม มีทั้งผลที่ให้คุณค่าทางโภชนาการ เข้มแข็งอดทน เยี่ยงคนที่ภูมิใจในคุณค่าและศักดิ์ศรีของตน แต่เหมยก็ไม่งามฉูดฉาดหรือเด่นเป็นพิเศษ อุปมาดั่งคนดีที่ไม่โอ้อวดตัว กลับอ่อนน้อมถ่อมตน คุณลักษณะเหล่านี้คือบุคลิกภาพในอุดมคติตามค่านิยมจากวัฒนธรรมอันเก่าแก่ของคนจีน

จากรูปแบบฉันทลักษณ์จีน ชอบที่จะถอดเป็นกาพย์ยานี ๑๑ มากกว่า:

๏ พุ่มเหมยริมกำแพง
ผลิดอกแซงแข่งลมหนาว
รู้ใช่หิมะพราว
ด้วยหอมโปรยโชยลมมา ๚ะ๛
   
เครดิตภาพ: Jonathan Billinger / CC BY-SA 2.0

อ้างอิง:

     
  1. อ้างอิงตัวเขียนเต็มภาษาจีนของบทกวีดอกเหมยจาก: http://chaoping0216.spaces.live.com/blog/cns!D3B6A037AFC21D65!2136.entry
  2.  
  3. อ้างอิงตัวเขียนย่อภาษาจีน เสียงอ่านภาษาจีนกลางและแต้จิ๋ว และคำแปลไทยเป็นกลอนแปดจากหนังสือ ลูกหลานคนแต้จิ๋ว โดย เหล่าตั๊ง จัดจำหน่ายโดย ศูนย์หนังสือจุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย
  4.  
  5. คำแปลบทกวีดอกเหมยเป็นภาษาอังกฤษจาก: http://usa.mdbg.net/chindict/chindict.php?page=about
  6.  
  7. ข้อมูลคุณลักษณะของดอกเหมยในค่านิยมจีนจากหนังสือ สี่ยอดหญิงงาม ผู้พลิกประวัติศาสตร์จีน โดย ถาวร สิกขโกศล จัดพิมพ์และจัดจำหน่ายโดย บริษัทสร้างสรรค์บุ๊คส์ จำกัด

ป้ายกำกับ: ,